غار پراو در 12 کیلومتری شمال شرقی کرمانشاه در نزدیکی روستای چالابه با عمقی در حدود 751 متر و طول 1454 متر بزرگترین غار آهکی کشور و یکی از عمیق ترین و زیبا ترین غارهای ایران است که در عین حال شرایط سخت و دشوار عبور آن را به یکی از وحشتناک ترین غارهای جهان تبدیل نموده است.
غار در ارتفاع 3050 متری دامنه قله کوه پراو به عنوان یکی از بلند ترین قله های استان کرمانشاه قرار دارد و تا کنون 26 حلقه چاه و صدها چاهک و چاله شناخته شده در آن به ثبت رسیده که یکی از آنها در مدخل غار قرار گرفته و همین امر در ضمن آنکه پراو را حائز رتبه نخست جهان در خصوص مرتفع ترین دهانه قرار داده در عین حال ورود غار پیمایان غیر حرفه ای را به آن ناممکن می سازد.
چاه شماره 16 با عمق 43-2 متر عمیق ترین چاه غار به شمار می آید.جدا از غار های متعدد که ویژگی های خاص آنها غارپیمایی را با چالش مواجه میسازد.مشکلات دیگری نیز وجود دارد که یکی از آن موارد برودت هوای داخل غار است.
ذوب شدن یخچالهای زیر زمینی منبع اصلی آب های روانی است که در غار جریان دارند.این جریان مستمر آب که در انتها به حوضچه عمیقی به طول 50 متر میریزد به سبب خاستگاه و نیز ارتفاع قرار گیری غار سبب شده است که برودت هوا همواره بین 1 تا 3 درجه سانتی گراد باشد.
ساختار بدنه و دیوار سنگی داخل غار نیز یکی دیگر از معضلات موجود بر سر راه عبور از غار است.چراکه شکل متخلخل وبسیار خشن این دیوارها منجر به آن میشود که لباس غارنوردان خیلی زود دچار آسیب و پارگی شده و در نتیجه به نفوذ آب بیانجامد که همین امر با توجه به سردی محیط شرایط بسیار سختی را برای غارنوردان به وجود می آورد.
گذرگاه های تنگ سست بودن دیواره ها و نیز وجود چاه های عمیق غار نوردی در پراو را به چالشی بزرگ منجر میکند که در نتیجه آن حداقل 5 نفر از غارنوردان حرفه ای ایران در این مسیر جان خود را از دست داده اند.
غار پراو درنتیجه سفر تحقیقاتی گروهی از مهندسین و زمین شناسان انگلیسی کشف شد.این گروه در خلال نقشه برداری های خود از زاگرس متوجه دهانه غار پراو شدندو به استناد به بافت زمین و تحقیقات نخستین به وجود غاری عظیم در آن محل پی بردند.انتشار این گمان در بریتانیا منجر به آن شد تا یک گروه غارنورد انگلیسی برای کشف آن اقدام نماید.این گروه 11 نفره به سرپرستی جان میدلتون در سی شهریور 1350 عملیات اکتشافات غار پراو را آغاز و در نتیجه سه روز غارنوردی موفق شدند تا عمق 750 متری غار نفوذ کنند.با رسیدن به این عمق آنها در واقع به عمیق ترین غار عمودی جهان تا آن زمان دست پیدا کرده کرده بودند لذا با تصور اینکه به تجهیزات بیشتری برای فرورفت احتیاج دارند.ادامه اکتشافات را به سال بعد موکول نمودند.
گروه دوم غارنوردان انگلیسی به سرپرستی دیوید جادسون با حمایت انجمن سلطنتی جغرافی در 30 مرداد 1351 دومین گروه انگلیسی ها عملیات کاوش خود را آغاز میکنند اما در کمال تعجب نمیتوانند بیشتر از گروه قبلی در غار پایین تر بروند چراکه تنها یک متر پایین تر از پیمایش قبلی گروه به حوضچه گلی برخورد که راه آنها را برای ادامه سد می نمود.
در سال 1354 این تلاش یکبار دیگر صورت پذیرفت و این بار یک گروه لهستانی غارنوردی در پراو را در دستور کار خود قرار دادند.اما آنها نیز به همان دریاچه گلی برخورد کرده و به ناچار همه ی این واقعیت که غار به انتهای خود رسیده را پذیرفتند و بدین ترتیب غار پراو در زمان خود به بزرگترین غار عمودی دنیا تبدیل شد.اگرچه این عنوان را خیلی زود از دست داد و در نتیجه کشف غار های عمیق بسیاری در جهان (اورست غارهای جهان)به رتبه 221 تنزل پیدا کرد.
14 سال پس از کاوش گروه لهستانی گروهی به سرپرستی بهمن مشتکوب راهی غار شد تا نخستین گروه ایرانی باشند که پای خود را به داخل غار می گذارند.اگرچه تلاش آنها به دلیل بارش باران و سرازیر شدن آب در غار ناکام ماند.اما یکبار دیگر در سال 1370 گروه ایرانی بار دیگر بخت خود را آزموده و این بار توانست تا انتهای غار را پیمایش کند.
تلاش گروه های دیگر غارنوردان ایرانی در طی سالهای بعد به راه های جدید در درون غار انجامید.به گونه ای گه به اعزام یک غواص به دریاچه انتهایی غار توانستند عمق 3 متری آن را اندازه گیری نمایند.
غار پراو از مدت اکتشاف تا کنون جان 5 تن از غارنوردان ایرانی را گرفته است که پیکر دوتن از آنها به دلیل عدم امکان خروج در انتهای چاه 18 به خاک سپرده شد.
غار پراو به سبب ساختار طبیعی و اهمیت آن در غارنوردی در سال 1388 توسط سازمان محیط زیست به عنوان اثر طبیعی ملی جهت حفاظت ویژه ثبت شد.یک سال بعد در 20 بهمن سازمان میراث فرهنگی نیز این غار زیبا را با شماره 98 در فهرست میراث طبیعی ایران قرار داد.
